Usage Problems in the Turkish Language (Anlatım Bozuklukları)
Updated: Oct 15
This sentence has five words. Here are five more words. Five-word sentences are fine. But several together become monotonous. Listen to what is happening. The writing is getting boring. The sound of it drones. It’s like a stuck record. The ear demands some variety. Now listen. I vary the sentence length, and I create music. Music. The writing sings. It has a pleasant rhythm, a lilt, a harmony. I use short sentences. And I use sentences of medium length. And sometimes, when I am certain the reader is rested, I will engage him with a sentence of considerable length, a sentence that burns with energy and builds with all the impetus of a crescendo, the roll of the drums, the crash of the cymbals—sounds that say listen to this, it is important.
— Gary Provost, 100 Ways to Improve Your Writing
Why We Avoid Repetitiveness and Seek Variety
It is a stylistic convention in many languages, including English and Turkish, to prefer varied expression in writing rather than repetitive. Intuitively, we feel that repetition does not look good, and logically, we know that it is unnecessary. Unless it functions to amplify the meaning for a dramatic or emphatic effect, repetition feels monotonous, and monotony is boring. Wanting to avoid repetition in writing also helps us communicate the maximum information, which explains why it is such a powerful drive.
Most human languages exhibit a strong strategic tendency towards economy, which is embodied in a set of shared linguistic techniques and idiomatic expressions that help us reduce our planning efforts when we communicate. Both English and Turkish have developed grammatical conventions for replacing a repeated word or phrase, including lexical substitution (by using synonyms, near-synonyms, or subject-replacing pronouns) or elision (by omitting any other context-inferable constituents or any shared constituents in coordinate constructions).
To put it simply, in our communication, we want to get across as much and as quickly with as little effort as possible. This is a rational, logical drive in us. Rationally speaking, repeating the same thing is unequivocally redundant and wasteful. However, we are also emotional beings, which makes us irrational and illogical. Our emotional expression is often accompanied by repetition, false starts, pauses, incomplete sentences, etc.
Paradoxically, good writing style must combine both repetition and variation. Throughout the text, we rely on recurrent themes to maintain coherence and consistency, while allowing enough different to pique interest. Repetition feels safe and creates familiarity; variation entices us, helping us create a sense of adventure.
Redundancy in language is not a grammatical error per se. It works at the level of intuition, and at the level of reason (logic), having been collectively internalized in time by native speakers of a given language. This makes redundancy belong to the realm of usage (collective use).
The Principles of the Turkish Grammar
Much of what happens in the Turkish language can be explained by these two prescriptive, and somewhat artificial, syntactical principles that govern literary Turkish:
The verb-final principle: Regular Turkish sentences have their main verbs placed at the end of the sentence.
The head-final principle: Any secondary constituents (dependents) in a Turkish sentence come before the primary constituents (heads) (a.k.a. the principle of preceding modification or qualification).
These principles are rather artificial because a language with such a robust and rich morphology should be more flexible. Yet, this prescriptive hold on the literary Turkish has kept it confused about what a proper Turkish sentence should look like.
The head-finality of the Turkish language forces it to build sentences as branching to the left, meaning that, in most cases, if we want to add any extra information (e.g., by adding modifiers or subordinate clauses), we place them to the left from the sentence’s ᴄᴏʀᴇ elements.
Moreover, the verb-finality of Turkish means that, in a complex sentence (with a subordinate clause), the verb of the subordinate clause needs to be nominalized so that not to violate the Turkish canonical verb-final word order: S-O-V. These nominalized verbs, called verbals, can also function as adjectives or nouns.
It Is All About the Verb
The peculiarity of the Turkish language makes Turkish verb (in its finite form) the essential link within a sentence, the thread that ties all its elements. If we map the phrase-based structure of a regular Turkish sentence, we will see that most phrases are verbal, with the verb being the head governing its dependent: While having no direct linking with each other, the constituents are held together as one sentence through their relations with the verb.
Turkish Verb vs. English Verb
Just as in Turkish, the English verb connects the subject and the object of the sentence. The difference, however, is that the English verb is dynamic and varied, while the Turkish verb is remote and somewhat unvarying. While the English verb thrusts forward, the Turkish verb pulls towards itself. The Turkish verb's role, it seems, is not just to mark the end of a sentence but also to soften the dramatic drop in the pitch that follows the focal stress that often immediately precedes it.
As the head of the sentence’s ᴄᴏʀᴇ and the final stop in the sentence, the Turkish verb functions as a narrative “tide-breaker,” which both keeps in check the propelling and “tidal” flow of narration and determines its direction—the branching of the sentence, which, in Turkish case, is mostly left-branching and less often mid-branching.
Turkish verbs are remarkably self-sufficient thanks to their rich, highly informative syntaxis: the verb’s obligatory marking for person (and number), as well as tense/aspect/modality and voice often renders the use of a pronominal subject unnecessary. And yet, the most common Turkish verbs are mystifyingly and impossibly bland.
The most common Turkish verbs are meaningless auxiliary verbs—etmek, olmak, çıkmak, çakmak—that form idiomatic expressions with nominative nouns (devam etmek, affetmek) or adjectives (deli olmak) attached to them.
Other groups consist of nominals plus suffixes (cevaplamak, kurumak, sevişmek); lexicalized composite verbs (basıp geçmek) and idiomatic compounds linked by -(y)ıp (dalıp gitmek); and collocations that combine a limited number of base verbs with case-marked nouns or adjectives (kaleme almak, kafayı çekmek, imza atmak, ceza görmek, ortaya çıkmak).
Most Turkish verbs either derive meaning from nominals attached to them (aptal olmak) or incorporated into them (aptallaşmak). Idiomatic verbal compounds and collocations resemble mini-sentences: one group with a converbial subordinate mini-clause (dalıp gitmek), the other group with a nominative, accusative, or dative nominal (akla gelmek, ciddiye almak, uygun görmek).
Turkish Reduplications, Recursive Enumerations, Excessive Circumstantial Detailing and Modifying
As a verb-final language, Turkish penalizes any sentence elements that are placed after the verb by diminishing their prominence. Deemphasized, the post-verb elements can only be presupposed (i.e., can be inferred from previous sentences). With the verb exhibiting such a gravitational and finalizing force, Turkish writers, wishing to add some extra details or expand the sentence in any other way, may be motivated to prolong getting to the final verb for as long as possible. When writing in Turkish, one may feel compelled to further expand the existing phrases with added synonyms or duplicates.
In fact, in addition to copious idiomatic reduplications, Turkish writing abounds with enumerations, recursive enumerations-within-enumerations constructions, extraneous circumstantial details, excessive ornamentation, and repetitive modifications of all kinds. Among the biggest usage issues in literary Turkish are persistent redundancy of expression (i.e., the use of more words in a sentence than necessary to express the meaning, also called pleonastic constructs), and tautology, or the inelegant repetition of the same thing.
Acceptable Tautology
There are situations when pleonastic or tautologous expressions may be acceptable, however: namely, in established idiomatic expressions or in such situations when the use of such expressions lends intensity to whatever is being said—e.g., in a political speech or oratory inasmuch as they help the audience to grasp the meaning of the utterance. Redundancy is particularly common in impromptu public speaking by politicians or media presenters, who may need to maintain continuous output with not quite enough ideas for their rate of speaking.
Numerous time-honored English phrases are redundant. For example:
many d̶i̶f̶f̶e̶r̶e̶n̶t̶ ways u̶s̶u̶a̶l̶ habit
p̶a̶s̶t̶ history p̶a̶s̶t̶ experience
Marketing and advertising, as the industries targeting basic human emotions by using words (and images) as well as the officialese, journalese, corporatese, or legalese registers are often “guilty” of redundancy:
f̶r̶e̶e̶ gift I have one point f̶u̶r̶t̶h̶e̶r̶ to add.
Semantic redundancy is also common, but acceptable, in folkloric songs, storytelling, and poetry, which commonly use reduplications to create rhythmic patterns and to amplify the meaning.
In both English and Turkish, there are pleonastic constructs whose existence and acceptance can be explained by the history and the structure of the language. For example, because the following verbs require objects, these repetitive expressions are not frown upon:
to sing a song to live a life to dance a dance
yemek yemek oyun oynamak dışarı çıkmak
yazı yazmak içeri girmek
In Turkish, elements are often repeated or reduplicated—mainly as an emphatic stylistic device and to amplify the meaning of the repeated word. Some instances of reduplication have become lexicalized as idiomatic expressions (sağa sola, zaman zaman, sokak sokak, adım adım, eğri büğrü, apaçık, besbelli).
Usage Problems in the Turkish Language (Anlatım Bozuklukları)
Contemporary Turkish suffers from numerous redundancies and tautologies. I have divided them into several categories:
Redundant Verbal or Converbial Modifiers (Gereksiz Fiilimsilerin Kullanımı)
Generally speaking, nouns are what we name things around us: nouns are the names of things. As such, nouns often encode in their names their own descriptions or the information that modifies them. For example, life is by definition something that is being lived, and the repetitive modifiers in such expressions as a lived experience, a hidden secret, or a mandatory obligation become redundant. Likewise, verbs, as denoters of actions performed, can encode the manner with which an action is performed: to scream loudly, to whisper quietly, etc.
If we want to add another verb or highlight some other action in a Turkish sentence, we have to nominalize such additional verb as a nonfinite modifying verbal. This explains the most common tautology in Turkish: the excessive use of the noun-modifying verbals, subject participles (-an, -mış) and object participles (-dığı, -acak), used as modifiers (adjectives). Another common tautology in Turkish is the use of redundant verb modifiers, such as converbial adverbs or adverbials (-a, -ken, -arak, -dikçe).
Though such modifiers may often add little to the nouns, they are easy to insert into existing sentences, and writers often use them when they feel the need to make sentences longer. If, however, they seem redundant, they should be removed:
yaşanmış deneyimler
Hip hop genellikle bu yaşanmış deneyimler için güçlü bir ses.
Revised:
Hip hop genellikle bu deneyimler için güçlü bir ses.
Hip-hop is often a potent voice to these experiences.
yapılan işler
Ancak, bugün yapılan işler çoğunlukla zihinsel olarak yapılmakta, fiziksel değil.
Revised:
Ancak, bugün işler çoğunlukla zihinsel olarak yapılmakta, fiziksel değil.
Yet, most of today's work is mental, not physical.
Excel Makro, tekrarlı yapılan işleri otomatik hale getirmeye yarar.
Revised:
Excel Makro, tekrarlı işleri otomatik hale getirmeye yarar.
Excel macros can be used to automate repetitive tasks.
yapılan ayarlama
Bir tedavi planında yapılan birkaç ayarlama ve hastalar diğer bazı sağlık sorunlarının çözüldüğünü keşfetmektedir.
Revised:
Bir tedavi planında birkaç ayarlama ve hastalar diğer bazı sağlık sorunlarının çözüldüğünü keşfetmektedir.
A few adjustments of a treatment plan, and patients discover that some other health issue gets resolved.
… kullanılan … konarak
Burada kullanılan noktalı virgül yerine virgül konarak iki cümle virgülle bağlansa olmaz mı?
Revised:
Burada iki cümle, noktalı virgül yerine virgülle bağlansa olmaz mı?
Can't these two sentences be connected with a comma rather than with the semicolon?
Faysal Okan Atasoy, “Metin Yayınlarında Noktalama Üzerine”
verilen vaatler
Verilen vaatlerin hiçbiri yerine getirilmedi.
Revised:
Vaatlerin hiçbiri yerine getirilmedi.
None of the promises were fulfilled.
yazdığı romanı
Son yazdığı romanına isim bulmakta bir hayli zorlanmış.
Revised:
Son romanına isim bulmakta bir hayli zorlanmış.
He had a hard time naming his latest novel.
gittikçe artmak
Japonca öğrenmek isteyenlerin sayısı gittikçe artmaktadır.
Revised:
Japonca öğrenmek isteyenlerin sayısı artmaktadır.
The number of students who want to learn Japanese is increasing.
alçak sesle fısıldamak
Kulağına, eğilerek alçak sesle bir şeyler fısıldadı.
Revised:
Kulağına, eğilerek bir şeyler fısıldadı.
She leaned in and whispered something in his ear.
ilk tanışmak
Onunla ilk tanışmamızı unutamam.
Revised:
Onunla tanışmamızı unutamam.
I will never forget the first time we met her.
Note the English translation of the verb tanışmak.
Pleonastic Expressions (Gereksiz Sözcük Kullanımı)
The same notion may also be expressed in the same way or in two ways, one of which is redundant and should be removed. If the same expression cannot be removed, then it should be rephrased using a synonymous expression:
… anlamı … demektir
Sosyalistin bir anlamı çağdaş bilinci özümlemiş kişi demektir.
Revised:
Sosyalist, bir çağdaş bilinci özümlemiş kişi demektir.
A socialist is someone who has assimilated contemporary consciousness.
… denen … demektir
Haptetmek denen şey budur ki bir kimsenin ağzına sözünü ot gibi tıkamak demektir.
Revised:
“Haptetmek”, bir kimsenin ağzına sözünü ot gibi tıkamak demektir.
Haptetmek means to put a word in someone's mouth like weed.
… karar alan ... karar verdi
Mart 2018’de yapılacak toplantı öncesi bir karar alan imamlar, Gül’e kazan kaldırmaya karar verdi.
Revised:
Mart 2018’de yapılacak toplantı öncesi imamlar, Gül’e kazan kaldırmaya karar verdi.
Before the meeting in March 2018, the imams made a decision to pander to Gül.
https://ahval.me/tr/dolandiricilik/gazeteci-donmez-atlantadaki-sahtekarligin-bir-baska-yonu-daha-var
… mecburen … zorunda kalmak
Mecburen karakola gitmek zorunda kaldım.
Revised:
Karakola gitmek zorunda kaldım.
I had to go to the police station.
… anlaşıldığına göre … anlaşılmaktadır
Eski eserlerden anlaşıldığına göre Ankara’nın Etiler devrinde de önemli bir yeri olduğu anlaşılmaktadır.
Revised:
Eski eserlerden anlaşıldığına göre Ankara, Etiler devrinde de önemli bir yere sahipti.
As understood from ancient works, Ankara had an important place in the Etiler period.
İlgili kararlardan anlaşıldığına göre Osmanlı yönetiminin yerelde asayişi temin etme konusunda titizlik gösterirken, idarecilerin gayri Müslimlere karşı herhangi bir hak ihlalinde bulunmamaları ve görevlerini kötüye kullanmamaları konusunda da özen gösterdiği anlaşılmaktadır.
Revised:
İlgili kararlardan anlaşıldığına göre Osmanlı yönetiminin yerelde asayişi temin etme konusunda titizlik gösterirken, idareciler gayri Müslimlere karşı herhangi bir hakkı ihlal etmemeye ve görevlerini kötüye kullanmamaya da özen göstermiştir.
As it is understood from the relevant decisions, while the Ottoman administration was meticulous in ensuring public order, the administrators also took care not to violate any rights against non-Muslims and not to abuse their duties.
Saliha Okur Gümrükçüoğlu, İstanbul kadı sicillerine göre gayr-i Müslimlerin sosyal ve hukuki konumlar
… sorumluluğundan … sorumlu olmak
Firma çalıştıracağı tüm personelinin SGK, Bölge Çalışma Teşkilatı ve yetkili kamu ve yerel kuruluşlarla olan ilişkilerinden, hukuki, cezai ve mali her türlü sorumluluğundan sorumlu olacaktır.
Revised:
Firma çalıştıracağı tüm personelinin SGK, Bölge Çalışma Teşkilatı ve yetkili kamu ve yerel kuruluşlarla olan ilişkilerinden, hukuki, cezai ve mali her türlü yükümlülüğünden sorumlu olacaktır.
The company shall be responsible for any legal, penal, and financial obligations of all its personnel to be employed by the Social Security Institution, the Regional Labor Organization and the relations with the authorized public and local institutions.
… yapılan ama kusurlu yapılan
Taşeronca yapılan ama kusurlu yapılan işlerin ortaya çıkması halinde Taşeron kendi gücü ve parasıyla böyle işleri Taraflarca anlaşılan süre içeresinde düzeltecektir.
Revised:
Taşeronca kusurlu yapılan işlerin ortaya çıkması halinde Taşeron kendi gücü ve parasıyla böyle işleri Taraflarca anlaşılan süre içeresinde düzeltecektir.
In the event that the works performed by the Subcontractor are defective, the Subcontractor shall fix such works at their own expenses within the period agreed by the Parties.
neticelendirdiği baskın neticesinde
Emniyet memurlarının başarı ile neticelendirdikleri baskın neticesinde tabanca imalini bilfiil yapan ve satan kimselerin yakalanması uzun sürmemiştir.
Revised:
Emniyet memurlarının başarı ile gerçekleştirdiği baskın neticesinde tabanca imalini bilfiil yapan ve satan kimselerin yakalanması uzun sürmemiştir.
As a result of the successful raid by the police officers, it didn't take long for the people who actually produced and sold guns to be caught.
Repetitive Reporting Verbs in News Reporting in Turkish
News reporting, by definition, requires a very dense packaging of referential information.
👉 In Turkish news reporting, sentences tend to be regular (unmarked) and neutral, with the verb-final word order. The common pattern of sentences involves the use of introductory subject-premodifying subject participial clauses -(y)an (sometimes even several such introductory subject participial clauses -(y)an), which allows to package the important background details about the subject of the sentence.
Turkish Pronouns vs. English Pronouns
👉 Subjects, being the principal topics and most shared referents, are the most repeated elements in writing. In English, subjects must be explicitly stated (save for imperatives sentences). So, to avoid repetition, English uses personal pronouns as placeholders substituting the main reference points, such as the main characters’ names, locales, time periods, etc. English personal pronouns are, in fact, indispensable as reference points—for the sake of coherence and for stylistic considerations.
👉 In Turkish, things work quite differently: unless used contrastively or for another pragmatic purpose, the pronominal referents are not repeated but omitted. In any case,
In For example, in the sentence below, the newly introduced Turkish subject/topic has to be repeated (in combination with a demonstrative pronoun) when it is used for the second time: the new topic (bir halkın) is repeated as the old topic (o halkın). In English, however, the subject (citizens) on the second use is replaced with a personal pronoun (their):
Bir halkın, eğer yasa emirlerinin oluşturulması işine tek doğrudan katılımı, bunların oluşturulmasından sorumlu olanları seçmekle kısıtlı ise, o halkın kendi yaşantısını gerçek anlamda denetlemediği söylenmektedir.
Citizens are not really in control of their own lives if their sole direct participation in creating laws is limited to choosing those responsible for their creation.
Packaging of Background Details
As I mentioned before, the introductory premodifying participial clause -(y)an is a great way to package a lot of background information. For example, the following is an opening sentence of an incident reported in media:
[2 hafta önce kaçırılan İsrail askerini kurtarmak için başlatılan] operasyon hala devam ediyor.
The operation [that started two weeks ago to free the kidnapped Israeli soldier] is still going on.
Here, we have two introductory premodifying participial clauses -(y)an. The information provided by the first participial clause -(y)an and the second subject-premodifying participial clause -(y)an is presented to readers as well-known (given or presupposed) topics, even though they provide new information.
By presenting important or new information as something given allows reporters to quickly introduce the topic and the background details as the buzz du jour, which also helps save typographical space.
In literary Turkish language, to avoid repeating or rephrasing the recurring referents (subjects) formulated as personal pronouns, writers can simply omit them. In news reporting, however, the entire text is much shorter and more compact, so the need to drop a pronominal subject almost never arises.
The same pattern is followed in the second example:
[Gazze’ye havadan, karadan ve denizden operasyon düzenleyen] İsrail ordusunun, [bu operasyonu ne kadar sürdüreceği belli değil].
The Israeli military is conducting an operation against Gaza by air, over land and sea, and it is not clear how long they will continue this operation.
In the second sentence, to avoid repeating the same subject (İsrail ordusu), it is placed in the middle of the sentence as the link between two separate clauses. In the English translation, the subject (the Israeli military) is replaced by a corresponding personal pronoun (they) when used the second time.
In the third example, almost the entire sentence is packaged as the introductory participial clause -(y)an, making the subject as long as the sentence itself:
[1.5 milyon Filistinlinin yaşadığı Gazze şeridindeki çatışmaların durması için sürdürülen] diplomatik girişimler sonuçsuz.
Diplomatic attempts to stop the fighting in the Gaza Strip, where 1.5 million Palestinians live, have had no results.
Dense packaging of referential information as an introductory participial clause -(y)an and/or an interrupting converbial clause is a common pattern used in Turkish news reporting.
In other patterns, referential information about the subject (often represented as a proper name) may be packaged with the subject's quotation (formatted as a direct-speech clause) to avoid repeating the subject:
[Aynı saatlerde Kudüs’te bir basın toplantısı düzenleyen] İsrail başbakanı Ehut Olmert ise [“Teröristlere taviz verilmeyecektir ve kendimizi savunmamız en doğal hakkımızdır” açıklaması yaptı].
“Terrorists will not be appeased, and it is our most natural right to defend ourselves,” announced Israeli Prime Minister Ehut Olmert in a press conference held at about the same time in Jerusalem.
The sentence below has a similar pattern; however, direct speech is packaged with indirect (reported) speech, the latter formatted as an interrupting converbial clause -erek, in addition to the introductory participial clause -(y)an with several embedded participial clauses:
[Kaçırılan askerle ilgili krizin çözümünde arabuluculuk yapan Mısır, Katar ve Avrupalıların çabalarının boşa çıkmasından İsrail’i sorumlu tutan] Meşal, [krizin tırmanmamasını istediklerini belirterek], [“Barışçıl çözüm istiyoruz. Çözümse basit: Değiş ve tokuş” dedi].
In the crisis caused by the kidnapping of the soldier, Meshal put the blame on Israel, saying that the efforts of the mediators from Egypt, Katar, and Europe brought no results. Meshal pointed out that they didn’t want to see the crisis escalate: “We want a peaceful solution. As for the solution, it is simple: prisoner exchange.”
In other model sentences, two indirect (reported) speech-clauses may be packaged as a single sentence, which is translated into English as a sentence with two content that-clauses:
[Şiddet olaylarının daha çok orta öğretim okullarında görüldüğünü söyleyen]Bakan Çelik, [dünyada on üç on dokuz yaş arasındaki gençlerin itaatsizlik, başkaldırı ve kendini kanıtlamak için şiddete başvurduklarının belirlendiğini anlattı].
The minister Çelik said that the violent incidents occur most often in middle and high schools and that it has been determined worldwide that youth between the ages of 13 and 19 resort to violence for reasons such as disobedience, rebellion, and proving oneself.
Such dense packaging may explain why a single Turkish sentence may frequently be translated as two or more English sentences.
Acceptable Tautology
When direct speech is packaged with reported speech, attributed to the same person, or two reported-speech clauses are packaged as a single sentence, such constructions involve the use of reporting verbs (e.g., demek, söylemek), which may mean the same thing:
… diyen … söyledi
“Bu ziyaret birbirine dost ve yakın olan iki ülke arasındaki iyi ilişkilerin yeni bir ivme kazanmasına fırsat veren bir ziyaret olmuştur” diyen Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, görüşmeleri sırasında iki ülke arasındaki ilişkileri çok geniş bir biçimde gözden geçirdiklerini, bölgesel ve uluslararası konulan da ele aldıklarını söyledi.
“This visit gave our two friendly countries an opportunity to create a new momentum,” said President Abdullah Gül, adding that, during their meeting, they also reexamined the relations between the two countries and discussed the regional and international issues.
👉 Nevertheless, such use is not considered tautological in Turkish. In English, however, the reporting verbs, when used in the same sentence, must be different not just in the form but also in the meaning. What happens in Turkish, though, is the repetition of the same reporting verb in the same sentence. While Turkish news reporters are careful not to repeat the same subject, they may occasionally forget to use different reporting verbs.
Here are some possible combinations of reporting verbs within the same sentence, as they are used in standard Turkish news reporting:
… diyen … söyledi / kaydetti … vurgulayan … dile getirdi
… ifade eden … bildirdi … konuşan … savundu
… sorusu üzerine … söyledi … söyleyen … şöyle devam etti / aktardı
… belirtilirken ... bildirildi … kaydedilirken … diyerek … belirtildi
… ileri süren … ifade ediyor … iddialarının … dikkat çekiyor
… yorumlanarak … belirtildi … belirten … belirtti
Repetitive Reporting Verbs
Due to the limited number of such reporting verbs, writers may repeat the same verbs within one sentence, which, I believe, can be improved by using a synonymous verb instead:
… belirten … belirtti
Türkiye'deki esas sorunlardan birinin de sermaye yetersizlikleri olduğunu belirten Baron, sermayedarların memnun edilmesi gerektiğini belirtti.
Revised:
Türkiye'deki esas sorunlardan birinin de sermaye yetersizlikleri olduğunu söyleyen Baron, sermayedarların memnun edilmesi gerektiğini belirtti.
Asserting that one of the main problems in Turkey is the lack of capital, Baron stated that the shareholders should be satisfied.
“Ülkelerde Farklı Olan Ne?” at Sigortacılık Uygulamaları, May 2004
In the sentence below, for example, the author seems to care to avoid repeating the word zam yet overlooking the repetition of söylemek:
… söylenen … söylenmektedir
Öğrendiğimize göre aylardan beri memur maaşlarına yapılacağı söylenen zam yapılamayacağı söylenmektedir.
Revised:
Öğrendiğimize göre, aylardan beri memur maaşlarına yapılacağı beklenen zam yapılamayacağı söylenmektedir.
As we have learned, civil servants' salaries, expected to be increasing months ago, reportedly will not be increasing.
Clichés (Klişe İfadeler, Klişe Sözcükler)
There is nothing like bureaucratic paperwork, be it government or corporate, to puff up one’s writing. It is still believed that the longer and more convoluted one’s writing is, the more formal it sounds. For this reason, formal writing, or officialese, often involves adding redundant words or expressions to extend sentences. Many officialese and corporatese expressions have become clichéd.
In Turkish, clichéd expressions often involve the redundant use of these auxiliary verbs:
olmak ⟶ olarak bulunmak ⟶ bulunarak
ilgili olarak ⟶ ilgili
Note that the removal of the converbial form olarak results in a modified structure of the sentence: the verb-modifying adverbial changes to the noun-modifying adjective.
Ziyaretinizle ilgili olarak bir etkinlik planlıyoruz. ⟶ Ziyaretinizle ilgili bir etkinlik planlıyoruz.
We're planning an event in connection with your visit. ⟶ We're planning an event for your visit.
💥 If, however, there is no noun to modify, olarak should not be removed:
Bayan Gordon, Katie'nin eşyalarıyla ilgili olarak görüşmek istiyordum.
Miss Gordon, I want to talk to you about Katie's things.
From movie subtitles
-miş bulunuyor ⟶ -miştir
Ancak bu itirazlar reddedilmiş bulunuyor.
Revised:
Ancak bu itirazlar reddedilmiştir.
However, these objections have been rejected.
11 Avrupa ülkesi tarafından kabul edilmiş bulunuyor.
Revised:
11 Avrupa ülkesi tarafından kabul edilmiştir.
It has been adopted by 11 European countries.
başvuruda bulunmak ⟶ başvurmak
Bu iş için başvuruda bulunmak size kalmış.
Revised:
Bu iş için başvurmak size kalmış.
It is up to you to apply for the job.
isteğinde bulunmak istiyorsanız ⟶ istiyorsanız
Eğer bir etkinliğe bilet satın aldıysanız ve geri ödeme isteğinde bulunmak istiyorsanız buraya tıklayınız.
Revised:
Eğer bir etkinliğe bilet satın aldıysanız ve geri ödeme istiyorsanız buraya tıklayınız.
If you have purchased tickets to an event and wish to request a refund, click here.
It is hard to imagine a government or corporate official statement in Turkish that does not use a clichéd expression with any of these words:
kapsam faaliyet
çerçeve işlem
hizmeti kapsamında
Verilen Sistem Barındırma hizmeti kapsamında aşağıdaki donanım ve yazılım lisansları ile bunların aylık/yıllık bakım bedelleri, hizmet kapsamında sağlanmaktadır.
Revised:
Verilen Sistem Barındırma hizmeti kapsamında aşağıdaki donanım ve yazılım lisansları ile bunların aylık/yıllık bakım bedelleri sağlanmaktadır.
As part of the System Hosting, the following hardware and software licenses and their monthly/annual maintenance fees shall be provided.
Synonymic Repetitions (Eş Anlamlı Sözcüklerin Bir Arada Kullanılması)
sıkıntı yaşadığınız sorun ...
Sıkıntı yaşadığınız en büyük sorun nedir?
Revised:
Yaşadığınız en büyük sıkıntı nedir?
Yaşadığınız en büyük sorun nedir?
What is your biggest concern?
sorun ... meselesi
Ama eğer sorun, Kürtlerin hiçbir surette hiçbir hakka sahip olamayacağı meselesi ise, o ayrı.
Revised:
Ama eğer sorun, Kürtlerin hiçbir surette hiçbir hakka mayacağı ise, o ayrı.
But if the issue is that the Kurds will have no rights whatsoever, that's different.
nedenine / niçinine
1982 Anayasasıyla yeni rejime geçilmesinden bu yana, daha sadece bir yılın geride bırakılmış olmasına karşılık siyasetin kanallarında tıkanmalar büyük bir ivme kazanmıştır. Bunun nedenine, niçinine girmek niyetinde değiliz.
Revised:
1982 Anayasasıyla yeni rejime geçilmesinden bu yana, daha sadece bir yılın geride bırakılmış olmasına karşılık siyasetin kanallarında tıkanmalar büyük bir ivme kazanmıştır. Bunun nedenine, girmek niyetinde değiliz.
Although only one year has passed since the transition to the new regime with the 1982 Constitution, the blockages in the channels of politics gained great momentum. We do not intend to go into the reason for this.
Redundant Descriptors (Gereksiz Tanımlayıcıların Kullanımı)
Another common redundancy has to do with the use of a description noun, like appositive titles in English: the painting Venus, the number five, the company Microsoft, etc., which are normally dropped.
Common and often redundant descriptors in Turkish are:
suret hal
şekil vaziyet
biçim olay
farklı şekilde = farklı
Bazen insanlar arkadaşlığı farklı şekilde yorumlar.
Revised:
Bazen insanlar, arkadaşlığı farklı yorumlar.
Sometimes, people have different interpretations of what a friendship is.
geliştirmek şeklinde = geliştirerek
ABD yönünden, bu, temelinde demokrasi, bireysel özgürlükler ve hukukun üstünlüğü olan ortak değerleri paylaşan ülkeleri bir araya getiren ortaklık ağının güçlü tutulması, Çin yönünden ise başta Kuşak ve Yol Girişimi olmak üzere ekonomik imkanlar sağlamak suretiyle iş birliği ağını geliştirmek şeklinde ortaya çıkmaktadır.
Revised:
ABD yönünden, bu, temelinde demokrasi, bireysel özgürlükler ve hukukun üstünlüğü olan ortak değerleri paylaşan ülkeleri bir araya getiren ortaklık ağının güçlü tutulması, Çin yönünden ise başta Kuşak ve Yol Girişimi olmak üzere ekonomik imkanlar sağlamak suretiyle iş birliği ağını geliştirerek ortaya çıkmaktadır.
For the USA, this is seen as keeping the partnership network strong, which brings together the countries that share common values, which are basically democracy, individual freedoms, and the rule of law. As for China, this emerges by developing a cooperation network by providing economic opportunities, especially the Belt and Road Initiatives.
davranış biçimlerinde = davranışlarında
Çocukların davranış biçimlerinde gariplikler görüldü.
Revised:
Çocukların davranışlarında gariplikler görüldü.
There were peculiarities in the behavior of the children.
anlam olayları = anlam
In the name of the discipline, the word olay is certainly redundant:
Söz Sanatları ve Anlam Olayları
Revised:
Söz Sanatları ve Anlam
Language Arts and Meaning
The word içerik (content, text) is often added redundantly in technical documents:
fatura içeriği = fatura
On beş (15) gün içerisinde itiraz olunmayan fatura içeriği kabul edilmiş sayılır.
Revised:
On beş (15) gün içerisinde itiraz olunmayan fatura kabul edilmiş sayılır.
Any invoice that has not been objected to within fifteen (15) days shall be deemed accepted.
Another common redundant descriptor is bilgi when used to mean information or detail:
mail adresi* bilgisi = elektronik posta adresi
Bunun için mail adresi bilgisi yazılmalıdır.
Revised:
Bunun için elektronik posta adresi yazılmalıdır.
For this, an email address must be written.
*The English email address is often (mis)translated into Turkish as mail adresi.
ortaklık ilişkileri = ortaklık
Bu oyunculardan her birinin bir diğerine karşı üstünlük sağlama mücadelesinde değişik yollardan sahip olduğu ortaklık ilişkilerini genişletmeye çalıştığı görülmektedir.
Revised:
Bu oyunculardan her birinin bir diğerine karşı üstünlük sağlama mücadelesinde değişik yollardan sahip olduğu ortaklığını genişletmeye çalıştığı görülmektedir.
Each of these players has been reportedly trying to expand their individual partnerships in their struggle to gain superiority over the others.
durak yeri = durak
Tabelasız durak yerlerine tabela takılacak, durakların adları yazılacak.
Revised:
Tabelasız duraklarına tabela takılacak, durakların adları yazılacak.
Signs will be installed at unsigned stops, and the names of the stops will be written.
Logical Issues (Mantık Hataları)
yılları arasında
This construction is actually not considered wrong in Turkish, although it is not a logical one:
1976-1981 yılları arasında
Revised:
1976 ile 1981 yılları arasında
between 1976 and 1981
bu sebepten dolayı … ⟶ bu sebepten … OR bundan dolayı …
Orduya politika bulaşmamalıdır. Bu sebepten dolayı ordudan ayrılıp siyasi hayata girmek isteyenler.
Revised:
Orduya politika bulaşmamalıdır. Bu sebepten ordudan ayrılıp siyasi hayata girmek isteyenler.
Orduya politika bulaşmamalıdır. Bundan dolayı ordudan ayrılıp siyasi hayata girmek isteyenler.
The army should not be involved in politics. For this reason, those who want to leave the army and enter political life.
soruşturma dosyasında ifadesi alınmak ⟶ soruşturmada ifadesi alınmak
Bir başka soruşturma dosyasında şüpheli sıfatıyla ifadesi alınan X beyanında özetle…
Revised:
Bir başka soruşturmada, şüpheli sıfatıyla ifadesi alınan X beyanında özetle…
In summary, in the interrogation of X, whose statement was taken as a suspect in another investigation…
Anthropomorphisms & Metonymies (Antropomorfizmler ve Metonimiler)
Anthropomorphism refers to the use of words that attributes human agency or intention to inanimate objects, abstract concepts, or physical phenomena. Although style guides warn against such attribution of human characteristics to animals or inanimate objects, there is no definitive rule about exactly which terms should be considered anthropomorphic.
Metonymy is a very common type of anthropomorphism. It is a figure of speech in which a thing or concept is not called by its own name, but by the name of something intimately associated with that thing or concept.
For example, in these sentences, okul stands for all school students, tribünler imply all those sitting or standing on the stands, and Anadolu is used to refer to all Anatolians:
Bütün okul hayret etti. Tribünler ayağa kalktı. Anadolu, misafiri sever.
The whole school was amazed. The stands rose. Anatolia loves guests.
In the sentence below, there are three instances of metonymy: the capital cities Washington, Moskova, and Ankara, standing for the national governments:
Bunların her biri sınırları Washington, Moskova ve Ankara arasında tanımlanıp anlaşmaya varılacak bir bölgeden mesul olacak.
Each of them will be responsible for a zone whose borders will be defined and agreed upon by Washington, Moscow, and Ankara.
Turkish, like other languages, have some common anthropomorphic and metonymic expressions, which should be avoided.
“İsim”/“Ad” (Name) = “Person” (Human Being)
In Turkish, the word isim or ad (name) often stands for a human being or a person, as if connected metonymically:
... isimlerin … anlattıkları
Bu isimlerin Tahsin Gül’le ilgili parasal konuları anlattıkları aktarılıyor.
These people have reportedly talked about the financial issues related to Tahsin Gül.
... isimler … kaleme almışlardır
Here, again, the logical error is evident: names cannot write (kaleme almak):
Özellikle Ömer Seyfettin, Ali Canip, Ziya Gökalp, Mustafa Haluk ve Kâzım Nami gibi isimler, “Genç Kalemler” dergisinde çeşitli konulara ilişkin görüş ve düşüncelerini, dönemlerine göre titizlik göstererek, tatmin edici sayılabilecek bir noktalama anlayış ve uygulayışıyla kaleme almışlardır.
In particular, such writers as Ömer Seyfettin, Ali Canip, Ziya Gökalp, Mustafa Haluk, and Kâzım Nami published their opinions and views on various issues in the Genç Kalemler magazine, with the care and punctuation applied as was deemed appropriate at the time.
... isimler tarafından … himaye görmüş olması
Fakat en az onun kadar önemli olan, bu kişilerin cemaatin tepesinde yer alan bazı isimler tarafından himaye görmüş olması.
But at least as important as her is that these people have been protected by some people at the top of the community.
isim = figure
The use of isim or ad is close in meaning to the English figure:
Aynı dönemin bir başka önemli isimlerinden Ahmet Mithat Efendi, Felatun Bey ile Rakım Efendi adlı hikâyede nokta, iki nokta, ünlem, soru işareti, ayraç, köşeli ayraç, konuşma çizgisi gibi noktalama işaretlerine yer vermiştir.
Ahmet Mithat Efendi, another important figure of the same period, used such punctuation marks as periods, colons, exclamation points, question marks, brackets, parentheses, and lines in the story titled Felatun Bey and Rakım Efendi.
ad = figure
Yılların kıymetli ve eskimez adı; dilci, edebiyatçı Sayın Ömer Asım Aksoy “Dil Yanlışları” adlı bu yapıtında, yanlışlara bir daha düşünmemeyi hem gösteriyor hem öğretiyor.
A prominent and relevant figure, linguist and literary scholar Ömer Asım Aksoy, in his book Usage Errors in Turkish, demonstrates and instructs on how to avoid making the same mistakes.
👍 Here, however, the use of isimler in this headline is correct:
Aşırı sağcı Fransız yazar: Muhammed gibi isimler yasaklanmalı
Far-Right French Writer: Names Like Muhammed Should Be Banned
a newspaper headline
The Idiomatic Use of “Adı Karışmak”
The Turkish idiomatic use of adı karışmak may explain why the word ad is understood as standing for a person:
(bir şeye) adı karışmak
to be mixed up in (something), to be involve
Mikrofilmdeki kayıtlara göre saldırı planına adı karışan bir kişi daha varmış.
According to documents I found on the microfilm, there was another person involved in the plot.
Federal Dışişleri Ofisinin açıklamasına göre €1.922.047 ile €2.155.246, adı suçlamalara karışan kişilerin zimmetine geçirilmişti.
According to the Federal Foreign Office’s statement, the accused embezzled from €1,922,047 to €2,155,246.
https://www.turkcewiki.org/wiki/Alman_Lisesi
“Başlık” (Heading, Title) = “Content” (Text, Article, Subject)
Another fascinating and somewhat analogous metonymy involves the use of başlık (heading, title) as standing for the “body of the content” of what is being headed:
tavsiye eden başlığıyla
Another anthropomorphic usage, which literally means “the title that recommends”, although in English, it may be OK to say “the title suggests”:
NATO’ya, Türkiye Cumhurbaşkanı ile artık daha açık sözlü, dürüst konuşmalarının gerektiğini tavsiye eden başlığıyla, Çağaptay’ın son yazısı, akla önce sınır ötesi tehditlere karşı müttefiklerinin, Türkiye’ye karşı daha samimi davranmaları gerektiği fikrini getiriyor.
Çağaptay, in his latest article, whose title suggests that NATO talk to Turkey’s president more frankly and honestly from now on, points out that its allies act more sincerely toward Turkey in the face of manic threats.
bu başlıklardaki trendler = bu trendler
Bunu yaparken adeta bir “kristal küreye” bakarak tahminlerde bulunma çabasına girmeksizin bu başlıklardaki trendleri analiz etmek suretiyle olası gelişmelere ilişkin geleceğe dönük düşünce projeksiyonunda bulunacağız.
Revised:
Bunu yaparken herhangi bir “kristal küre” tahmini yapmaya çalışmadan, bu trendleri analiz ederek olası gelişmelere ilişkin tahminlerde bulunacağız.
While doing this, we will make projections about potential developments by analyzing these trends, without trying to make any “crystal ball” predictions.
2022 Yılı Türkiye Milli Güvenlik Ajandası Projeksiyonları ve Tahminler by Can Kasapoğlu, https://edam.org.tr/2022ye-bakis/
konu başlıkları = konular
Bu raporumuzda biz geçtiğimiz yıla ilişkin bir değerlendirme yapma yoluna gitmeden 2022 yılı için Türkiye’yi de ilgilendiren ve uluslararası ilişkiler açısından önem taşıyan konu başlıklarına ilişkin görüşlerimizi paylaşacağız.
Revised:
Bu raporumuzda biz, geçtiğimiz yılı değerlendirmeden 2022 yılı için Türkiye’yi de ilgilendiren ve uluslararası ilişkiler için önemli olan konulara ilişkin görüşlerimizi paylaşacağız.
In this report, we will share our views on the topics that also concern Turkey and are important for international relations in 2022, without assessing the past year.
2022 Yılı Türkiye Milli Güvenlik Ajandası Projeksiyonları ve Tahminler by Can Kasapoğlu, https://edam.org.tr/2022ye-bakis/
Excessive Stylizing (Aşırı Stilize Etme)
Some conspicuous examples of redundancies involve the use of convoluted, pompous language: e.g., çaba içinde olmak or çaba içinde olduğu görülmek:
çaba içinde olmak / çaba içinde olduğu görülmek
Bir çaba içinde oldukları görülmüştür.
They seem to be making an effort. / They seem to have been making an effort.
Biberyan’ın romanında azınlıkların kendilerini çoğu zaman vatandaşı oldukları ülkeye ait hissetmedikleri ortaya çıkmıştır. Frischmuth’da ise göçmen Türk toplumunun, yani Avusturyalılara göre “öteki” olan Türklerin, topluma entegrasyon için yoğun bir çaba içinde oldukları görülmüştür.
Biberyan's novel reveals that minorities often do not feel like they belong in the country of which they are citizens. Frischmuth’s book, on the other hand, describes the intense efforts the Turkish immigrants, that is, the “other” from the standpoint of the Austrians, are making to become integrated into the society of the host country.
Zaven Biberyan, Babam Aşkale'ye Gitmedi
Veri toplama amaçlı ilçeye gidildiğinde yerel yönetim yetkilileri ile yapılan görüşmelerde; ilçe yerel yönetiminin, birçok turizm projesini geliştirerek ilçelerinde kırsal ve eko-turizmi geliştirme çabası içerisinde oldukları görülmüştür.
When the district was visited for data collection purposes, the district local government was reportedly making an effort to develop rural and eco-tourism in its districts by developing many tourism projects.
Özdamar, M. & Çakıcı, A. C., “Farklı Gelişmişlik Düzeylerindeki Alanya-Erdek-Kalecik’te Halkın Turizm Algısı ve Turizme Desteği”, Turizm Akademik Dergisi
geçtiğimiz yıla ilişkin bir değerlendirme yapma yoluna gitmeden = geçtiğimiz yılı değerlendirmeden
uluslararası ilişkiler açısından önem taşıyan = uluslararası ilişkiler için önemli olan
Bu raporumuzda biz geçtiğimiz yıla ilişkin bir değerlendirme yapma yoluna gitmeden 2022 yılı için Türkiye’yi de ilgilendiren ve uluslararası ilişkiler açısından önem taşıyan konu başlıklarına ilişkin görüşlerimizi paylaşacağız.
Revised:
Bu raporumuzda biz, geçtiğimiz yılı değerlendirmeden 2022 yılı için Türkiye’yi de ilgilendiren ve uluslararası ilişkiler için önemli olan konulara ilişkin görüşlerimizi paylaşacağız.
In this report, we will share our views on the topics that also concern Turkey and are important for international relations in 2022, without assessing the previous year.
2022 Yılı Türkiye Milli Güvenlik Ajandası Projeksiyonları ve Tahminler by Can Kasapoğlu, https://edam.org.tr/2022ye-bakis/
gelişmelere ilişkin geleceğe dönük düşünce projeksiyonunda bulunmak = gelişmelere ilişkin tahminlerde bulunmak
adeta bir “kristal küreye” bakarak tahminlerde bulunma çabasına girmeksizin = herhangi bir “kristal küre” tahmini yapmaya çalışmadan
Bunu yaparken adeta bir “kristal küreye” bakarak tahminlerde bulunma çabasına girmeksizin bu başlıklardaki trendleri analiz etmek suretiyle olası gelişmelere ilişkin geleceğe dönük düşünce projeksiyonunda bulunacağız.
Revised:
Bunu yaparken herhangi bir “kristal küre” tahmini yapmaya çalışmadan, bu trendleri analiz ederek olası gelişmelere ilişkin tahminlerde bulunacağız.
While doing this, we will make projections about potential developments by analyzing these trends, without trying to make any “crystal ball” predictions.
2022 Yılı Türkiye Milli Güvenlik Ajandası Projeksiyonları ve Tahminler by Can Kasapoğlu, https://edam.org.tr/2022ye-bakis/
aynı yönde düşüncelerin paylaşılmak = düşünceleri paylaşılmak
“Sharing views” implies “sharing the same views.”
Bölgesel ve uluslararası konularda aynı yönde düşüncelerin paylaşıldığını görmekten büyük memnuniyet duyduğunu ifade eden Türkiye Cumhurbaşkanı, bu çerçevede ortak bir açıklamanın kabul edildiğini bildirdi.
Revised:
Bölgesel ve uluslararası konularda düşüncelerin paylaşıldığını görmekten büyük memnuniyet duyduğunu ifade eden Türkiye Cumhurbaşkanı, bu çerçevede ortak bir açıklamanın kabul edildiğini bildirdi.
The Turkish President expressed his satisfaction with the fact that the parties shared their views on regional and international issues, which was reflected in the adopted joint statement.
Non-Redundancy: Erroneous Object Drop
Turkish is classified as a pronoun-dropping (pro-drop) language. This means that in Turkish, pronominal subjects and objects (subjects and objects that are pronouns in form) of finite clauses can be omitted, rather freely, due to its rich agreement system.
Since in a Turkish sentence the finite verb has a suffix that uniquely determines the agreement of the subject, in many circumstances we do not need to specify the subject explicitly. We call such a subject, which does not appear explicitly but can be determined by the person suffix at the end of the verb, an implicit subject.
The finite verb also governs its objects, and if the object is repeated, meaning that its second mentioning involves its pronominal form, such pronominal object can also be omitted—on the condition that both uses of the object are marked with the same case suffix. And here is where the common usage error occurs: Turkish writers, even the accomplished ones, may omit the repeated pronominal object even if it is in a different case.
For example, Orhan Pamuk drops the pronominal object (o), which should refer to the previously mentioned object (Celâl) in the second independent clause (ama yoktu). This is an error because, while Celâl’i is Accusative, o is Nominative:
Yazıhaneye varır varmaz Celâl’i aradı, ama yoktu.
Revised:
Yazıhaneye varır varmaz Celâl’i aradı, ama o yoktu.
The moment he reached his office, he tried to call Celâl at work, but he still wasn’t there.
Orhan Pamuk, Kara Kitap
